Wat leveren aangeleerde normen op?

Wat leveren aangeleerde normen op? Leer je hierdoor te leven vanuit je eigen autoriteit? Of te leven vanuit je eigen ware essentie? Leven vanuit wie je werkelijk bent? Oké. We worden nogal overstelpt met dit soort slogans. Als we maar lang genoeg onszelf hypnotiseren met die slogans, lukt het misschien?

Wat leveren aangeleerde normen op?

Laat ik je toch maar even meenemen in een realiteit. Waardoor het leven vanuit je eigen autoriteit een uitdaging is. We worden ieder in een specifieke omgeving geboren met waarden en normen die ook weer overgenomen werden. Eigenlijk zie ik de meeste tijdsgebonden normen en waarden als dogma’s. Gebaseerd op generalisaties over oorzaken, betekenissen en grenzen over de wereld.

Normen werken als filters door welke we de wereld ervaren. En beïnvloeden ons gedrag, onze vermogens en het beeld dat we van onszelf hebben. Een aantal van die dogma’s werken ongetwijfeld stimulerend. Maar er zijn ook dogma’s die afremmend en blokkerend doorwerken!

Stimulerende en belemmerende normen

Ik geef een paar voorbeelden van stimulerende normen.: ‘Wie waagt, die wint‘. ‘Oefening baart kunst’. We worden aangezet om door te zetten en onze capaciteiten te benutten.

Belemmerende dogma’s zijn onder meer: ‘Het leven is hard’, ‘Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht. Je krijgt het niet cadeau. Dit zijn nog maar enkele zogenaamde ‘volkswijsheden.

Welke dogma’s gaan we over onszelf denken?

Als ik het verder doortrek naar het beeld dat we van onszelf creëren. Zijn dogma’s ontstaan over onszelf: Ik kan dat niet en ik zal dat nooit kunnen. Dat overkomt mij nou altijd, waarom? Ik ben geboren voor het ongeluk.

Onze opvoedingsomgeving houdt er vaak belemmerende dogma’s op na, die we overnemen en ernaar gaan leven.

Wat gebeurt er door deze normen mee te geven?

De tijd dat ik buiten de deur werkte als leerkracht in het dagonderwijs en volwassenonderwijs. Nam ik vaak als voorbeeld het leren lopen van een kind. Geen enkel kind zet de eerste stappen zonder te vallen, te struikelen. En geen enkel kind denkt er na de zoveelste valpartij aan om het op te geven. Geen enkel kind denkt. ‘Nu ben ik het zat. Ik blijf zitten.’

Ouders moedigen hun kind aan bij die eerste stappen, applaudisseren bij elke stap dat het zet. En moedigen het aan als het valt of struikelt. Ouders twijfelen er niet aan dat het kind op een dag stabiel op eigen beentjes staat. Wat een mijlpaal in de ontwikkeling van het kind.

Maar naarmate we ouder worden wordt er van ons van alles verwacht

In de loop der jaren veranderen de reacties als een kind iets niet van de eerste keer lukt. Ik denk hierbij aan kleuters die veel te vroeg uit hun wereld van fantasie en heerlijk ontdekken worden gehaald. Om de hoofden vol te gieten met kennis en allerlei testen waarin het kind zich moet bewijzen.

Zegt de psychologie niet, zoals ik die ook ooit geleerd heb, dat elk kind zich ontwikkelt in zijn eigen tempo? Wat klopt hiervan in realiteit? De enige uitzondering die ik zelf heb ervaren was toen ik werkte als zorgco in het Steineronderwijs. Mijn hart ging helemaal open en ik zag blije opgewekte kinderen waarin elk kind in hun zielskleur gezien en gerespecteerd werd.

Hoe zie je nu jezelf?

Kijk nu eens naar jezelf hoe het echt met jou staat? Hoe snel geef je op wanneer je met iets nieuws begint? Als iets niet onmiddellijk lukt, wat gaat er dan door je heen? Wat voel je, denk je? Wat doe je?

Zou je met de instelling nu nog kunnen leren lopen? Wat zou er anders in je leven zijn. Wanneer je net als een kind zou kunnen handelen vanuit de innerlijke wijsheid: ‘Wat anderen kunnen bereiken, lukt me ook. Ook al lukt het me niet onmiddellijk, ook al val en struikel ik, er is progressie. Maar ik ben er nog niet, ik zet door en laat me door niemand opjagen, onder druk zetten.

We horen wat we verkeerd niet, niet wat we goed doen

Kan je je echt verheugen als een kind op je kleine succesjes? Kijk eens vaker naar de vreugde van een kind dat zijn eerste stapjes zet. Of de eerste woordjes spreekt, wat voorafgaat aan vrolijk gebrabbel. Oh, wat vinden we het gebrabbel toch zo schattig. Omdat we ook weten dat na de brabbelfase een nieuwe fase komt.

Normen zorgen voor geconditioneerd gedrag

Best heel confronterend om te realiseren in wat voor overwegend geconditioneerde aardkloot ik terecht was gekomen. Het gaat allemaal om balans vinden in onszelf. We hoeven het kind met het badwater niet weg te gooien. Alleen willen we leven vanuit onze waarachtige autoriteit. Maar dat mag niet. Want we moeten ons houden aan de norm!

Start met de verandering bij jezelf

Dan zal het niet anders kunnen dan de geldende, dwingende, onder de duim houdende dogma’s te onderzoeken in eigen leven. En te veranderen wat voor jou, voor mij en voor iedereen nodig is. Ik vul het niet in voor jou. Ik kan je enkel uitnodigen. En word je er van bewust hoeveel je hebt ingeleverd en vanuit de angst niet doet. omdat je je moest gedragen volgende de norm. Maar! Wat leveren aangeleerde normen op?